Borsa helal bir kazanç kapısı mıdır?

İlahiyatçı yazar Faruk Beşer, Yeni Şafak gazetesindeki bugünkü köşe yazısında borsada yapılan işlemlerden elde edilen kazancı masaya yatırdı. Yazısında öncelikle bir meselenin caiz olup olmaması ile ilgili ana çerçeveyi çizen Beşer, “Caizi caiz olmayanı ya da helali haramı belirlemek sadece Allah’ın hakkıdır. O bunu ya bizzat kendisi açıkça söyler ya da elçisine söyletir. Böyle açıkça bildirilmeyen hususlar müçtehitlerin içtihadına bırakılmış demektir. Onlar meseleyi her yönüyle öğrenip Allah’ın nizamına aykırı olmayacak ve müminlerin maslahatına uygun olacak şekilde, caizi caiz olmayanı kendi zamanlarına ve şartlarına göre açıklarlar. Yanlış yapmış olurlarsa sonrakiler düzeltir.” diye belirtti.

Müslüman alimlerin bilim, ekonomi ve siyasetten kopmuş olmaları nedeniyle bu alanlarda isabetli görüş beyan etmelerinin oldukça zorlaştığını ifade eden Beşer, İslami hükümlere göre ticari sözleşmelerin haram olmasının şartlarının şu şekilde özetlenebileceğini ifade etti:
“İslam’a göre ticari sözleşmeleri/akitleri haram kılan temel unsurlar şunlardır: Haram bir konu üzerinde ticaret yapmak, faiz, garar (yüksek aldanma riski), kumar ve aşırı bilinmezlik (cehalet-i fahişe).”

Konu hakkında temel çerçeveyi çizen Beşer, daha sonra borsa konusundaki detaylara değindi. Borsanın faizin önemli bir alternatifi olduğunu söyleyen Beşer, Borsa kurumunun ıslah edilmesi halinde teşvik edilmesi gereken bir uygulama olduğunun altını çizdi.

Günümüz borsa uygulamalarının İslami açıdan sakıncalı yönlerini de ele alan Beşer, katılım endeksi gibi girişimlerin de olumlu adımlar olduğunu ifade ederek borsanın İslami açıdan sıkıntı yönlerini şu şekilde belirtti:

– Borsa anonim ortaklıklar üzerine kuruludur ve bu tür ortaklıklarda şirket yönetimini elinde bulunduranlar tam inisiyatif sahibidirler, ana sermaye ile istedikleri gibi oynayabilirler. Sermaye artırımına giderek rüçhan hakları sebebiyle, ya da tahsisi sermaye ile yatırımcının elindeki senetlerin değerini küçültebilirler.

– Borsada işlem gören senetlerin değeri çoğu zaman şirketin gerçek değerine göre değil harici spekülasyonlara göre düşer ya da çıkar. Bu özelliği ile borsada yatırım kumarı andırır ve garar içerir.

– Yatırımcının hissesini aldığı şirketlerin faizle olan ilişkilerini takip edebilmesi zordur.

“BUGÜNKÜ HALİYLE BORSA, ZORLAMA HELAL FETVASI ALABİLİR”

Konuyla ilgili büyük resmi okuyucularına aktaran Beşer, nihai olarak borsanın bugünkü haliyle zorlama bir helal fetvası alabileceğini söyledi. Borsanın faiz, garar, cehalet-i fahişe ve kumar içerdiğini belirten Beşer, Müslüman sermaye sahiplerinin kendilerine farklı bir yatırım aracı bulmasını tavsiye etti.

İşte o yazının tamamı:
https://www.yenisafak.com/yazarlar/faruk-beser/borsa-helal-bir-kazanc-kapisi-midir-2057969